Rewolucyjny proces. Skarb Państwa oskarżony o nieskuteczne działania przeciwko smogowi
„`html
Przełomowy proces sądowy przeciwko Skarbowi Państwa
Fundacja ClientEarth w imieniu dwóch osób cierpiących na astmę pozwała Skarb Państwa z powodu braku skutecznej walki ze smogiem. To pierwszy tego typu proces w Polsce, który może zmienić sposób egzekwowania prawa do życia i zdrowia poprzez badanie związku między zanieczyszczeniem powietrza a poważnymi schorzeniami.
Cel postępowania
Radczyni prawna Agnieszka Warso-Buchanan z Fundacji ClientEarth zaznacza, że celem pozwu jest potwierdzenie związku między pogarszającym się zdrowiem a złej jakości powietrzem w Polsce oraz zasądzenie zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wynikającą z niewłaściwej jakości powietrza.
Ofiary smogu
Jednym z poszkodowanych jest 55-letni mieszkaniec Rybnika na Śląsku, miasta zaliczanego do najbardziej zanieczyszczonych w Europie, cierpiący na astmę od ponad 20 lat. Drugą ofiarą jest pięcioletni chłopiec z okolic Torunia, również chory na astmę, reprezentowany przez matkę. Smog pogarsza stan zdrowia chłopca, a jego rodzina ponosi wysokie koszty leczenia.
- Wysokość zadośćuczynienia za utratę zdrowia: 200 tys. zł dla pierwszego pokrzywdzonego i 100 tys. zł dla drugiego.
- Odszkodowanie za koszty leczenia.
Zanieczyszczenie powietrza jako zagrożenie
Zanieczyszczenie powietrza, według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), stanowi jedno z największych środowiskowych zagrożeń dla zdrowia w Europie. Fundacja wskazuje, że toksyczne zanieczyszczenia prowadzą do przedwczesnych zgonów ponad 50 tys. osób rocznie.
Ekspert dr hab. n. med. Tadeusz Zielonka informuje, że smog wpływa negatywnie na wiele organów człowieka, powodując m.in. uszkodzenia serca, płuc, nerek, wątroby oraz zaburzenia hormonalne. Smog jest szczególnie groźny dla dzieci, rozwijających się organizmów oraz płodów.
Walka o czyste powietrze
Główna przyczyna zanieczyszczenia powietrza to spalanie węgla i drewna oraz emisje z transportu. Prof. Tadeusz Zielonka podkreśla, że poziomy pyłów zawieszonych i benzo(a)pirenów w Polsce są niebezpiecznie wysokie.
- Należy zapewnić stałe finansowanie dla programu Czyste Powietrze.
- Konieczne jest szybkie wyeliminowanie węgla z indywidualnego ciepłownictwa.
- Potrzebna jest ogólnopolska kampania edukacyjno-informacyjna o wpływie zanieczyszczeń na zdrowie współprowadzona przez resorty edukacji, zdrowia i środowiska.
Podobne działania są podejmowane w innych krajach, m.in. w Niemczech i Wielkiej Brytanii, gdzie sądy wymuszają na władzach wzmocnienie polityki ochrony powietrza. Fundacja ClientEarth apeluje o natychmiastowe działania na rzecz czystego powietrza, podkreślając, że każdy dzień zwłoki kosztuje zdrowie i życie obywateli.
„`