Polskie firmy na progu kosmicznej rewolucji: Creotech, Scanway i pozostali gracze z szansą na sukces

„`html

Kapsuła Dragon z polskim astronautą bezpiecznie wróciła na Ziemię

We wtorek kapsuła Dragon, na pokładzie której znajdował się polski astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski, zakończyła swoją misję, powracając cało na naszą planetę. To wydarzenie stanowi silny znak obecności Polski w światowej branży kosmicznej, której wartość nieustannie wzrasta. Sytuacja ta przyczynia się do rozwoju rodzimych firm, takich jak Creotech Instruments, Scanway, SatRev czy Vigo.

Polski sektor kosmiczny: skala i znaczenie

W branży kosmicznej w Polsce działa ponad czterysta różnych podmiotów, z czego prawie trzysta utrzymuje współpracę z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), a ponad 150 aktywnie uczestniczy w jej projektach. Przemysł ten zapewnia zatrudnienie dla około 15 tysięcy osób. Od 2015 roku prawie dwieście polskich przedsiębiorstw i instytucji naukowych zdobyło 595 kontraktów z ESA, opiewających łącznie na kwotę 270 milionów euro.

Według raportu Polskiej Agencji Kosmicznej, aż 90% środków przeznaczonych na programy opcjonalne wraca do Polski jako zamówienia związane z prowadzonymi projektami. Dodatkowo, 95 milionów euro przewidziano na programy bilateralne Polska–ESA, dotyczące budowy satelitów obserwacyjnych i rozwoju technologii kosmicznych. Natomiast 65 milionów euro zostało przeznaczonych na organizację misji z udziałem Sławosza Uznańskiego.

Szanse dla Polski w światowej branży kosmicznej

Polska ma szansę wzmocnić swą pozycję na globalnym rynku kosmicznym, zwłaszcza dzięki zwiększonej składce do ESA i naciskowi na technologie obronne. Jak pokazują dane, w 2023 roku Polska postanowiła zdecydowanie podnieść swój wkład do programów opcjonalnych ESA, z 55 milionów euro do aż 255 milionów euro na lata 2023-2025. Już teraz można zaobserwować wymierne korzyści w postaci rosnącej liczby projektów prowadzonych nad Wisłą.

• W 2025 roku branżę czeka istotne wydarzenie — Rada Ministerialna ESA, na której ustalane będą składki państw członkowskich.
• Utrzymanie dotychczasowych środków na programy opcjonalne ma kluczowe znaczenie dla polskich firm.

Rozwój kluczowych polskich firm technologii kosmicznych

Polski przemysł kosmiczny odnotowuje wzmożone zainteresowanie, a firmy takie jak Creotech Instruments i Scanway odnotowują dynamiczny wzrost. Specjaliści podkreślają jednak, że pomimo rosnącego popytu, branża musi zmierzyć się z licznymi wyzwaniami — w tym zbyt wolną współpracą między nauką, przemysłem i administracją czy rozbudowanymi procedurami. Europa, w tym Polska, potrzebuje większej elastyczności, aby konkurować z rynkami takimi jak Stany Zjednoczone i Indie.

Projekty i osiągnięcia branży kosmicznej w Polsce

1. Program Mikroglob – Creotech realizuje kontrakt o wartości 452 milionów złotych na budowę czterech satelitów dla wojska, przy zachowaniu harmonogramu prac.
2. Projekt CAMILA – Narodowa konstelacja co najmniej trzech satelitów obserwacyjnych, zamówiona przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Projekt wart 52 miliony euro to największa dotychczasowa umowa pomiędzy ESA a polską firmą. Scanway będzie dostarczał instrumenty optyczne do przynajmniej dwóch satelitów.
3. Umowa z Intuitive Machines – Scanway w 2024 roku podpisał umowę na teleskop, który w 2026 zostanie umieszczony na orbicie Księżyca.
4. Kontrakt z partnerem z Azji Południowej – Obejmuje dostawę wysokorozdzielczych teleskopów do nowej konstelacji satelitów obserwacji Ziemi; wartość umowy przekroczyła 38 milionów złotych i jest największą w historii firmy Scanway.

Inwestycje i ich znaczenie dla gospodarki

Zaangażowanie w sektor kosmiczny przynosi gospodarce znaczący zwrot. Szacuje się, że każdy zainwestowany dolar czy euro zwraca się kilkukrotnie. Dla przykładu, według danych amerykańskich, program Apollo generował siedmiokrotny zwrot z inwestycji. ESA szacuje, że korzyści oscylują od 0,84 do 5,5 euro za każdą zainwestowaną jednostkę waluty, zależnie od stopnia zaawansowania krajowego sektora.

W 2023 roku wartość globalnego rynku kosmicznego wyniosła aż 570 miliardów dolarów, przy czym publiczne wydatki stanowiły 117 miliardów. To prawie trzykrotny wzrost w ciągu dekady. Największe środki inwestują USA oraz Chiny, za nimi plasuje się Japonia, a łączne nakłady państw Unii Europejskiej osiągnęły 12 miliardów dolarów.

Sławosz Uznański został drugim Polakiem, który poleciał w kosmos. Pierwszym był Mirosław Hermaszewski, który swój lot odbył prawie pięćdziesiąt lat temu.

„`